The Chicken Boy (De kippenjongen, 2011)
Drowning in love and jealousy
Noor, an intelligent, artistic young woman, decides to marry Lucas, a solitary chicken farmer twice her age with the mind of a child. The match is not nearly as improbable as it seems. When Noor was a child, she left her younger brother unattended, and he drowned. In Lucas’s love for her, she hopes to rediscover her brother’s childlike innocence. Meanwhile, Lucas is looking for a mother to give him the affection that his own mother withheld.
Van Emmerik infuses new life into this transparently oedipal scenario with a fresh and surprising approach, describing the relationship between Noor and Lucas as if they really were mother and son, in bizarrely literal terms.
They become inseparable, often to comic effect – for example, when Lucas is worried sick because Noor comes home ten minutes late from running errands. As in much of his earlier work, Van Emmerik introduces a dramatic twist that turns the situation on its head. In De kippenjongen (The Chicken Boy), this is the birth of a child after twenty years of marriage. It’s an improbable turn of events, and Lucas is not the biological father. The child, Jimmy, drives the two spouses apart; Lucas is no longer the most important person in Noor’s life.
In short sentences, Van Emmerik conjures up a sinister, oppressive atmosphere of underlying tension and unexpressed feelings of love and jealousy. Through repetition and narrative echoes, the author emphasizes how suffocating love can be.
Although De kippenjongen takes place in the Dutch countryside, the characters are trapped as if in a Greek tragedy as the web of the story closes in around them. Yet it remains a mystery how this tale will end. Lucas manages a kind of escape, but through his self-inflicted death – an act of both jealousy and love – he sends a message to his illegitimate son. A message intended to convince Noor of his perfect love for her, and to give Jimmy a chance to escape from his mother’s stifling grasp.
(Nederlands Letterenfonds)
De Kippenjongen hoort thuis in elke top 10; een boek dat je blijft achtervolgen
(VPRO-radio)
(…) Hij schrijft geen woord, geen zin zonder dat er betekenis in zit. Ook weet hij het gesloten karakter van het leven op het platteland treffend te verwoorden. Aan thema’s heeft deze roman geen gebrek. Om er maar enkele te noemen: isolement, moeder-zoon relatie, vader-zoon relatie, jaloezie, liefde, desillusie… Ik kan haast niet begrijpen dat ik niet eerder van deze schrijver heb gehoord. Met deze roman is dit voorgoed verleden tijd. Een sterk staaltje literatuur dat naar meer, veel meer smaakt.
(theSword.nl)
Grote dramatische gebeurtenissen, grote spanningen, grote vragen, ze worden subtiel in kleine woorden gevangen gehouden. Dat maakt dat je niet kunt ophouden als je dit boek leest. Dit boek, spannend, beklemmend, dreigend, ontroerend, liefdevol, en last but not least, op het einde verrassend ontknopend!
(Genius)
“De Kippenjongen” is een boeiende roman over een universeel en klassiek thema: Oedipus, moeder-zoonrelatie, menselijke eenzaamheid. (…) Literatuur zoals het bedoeld moet zijn.
(Scholieren.com)
Door de hijgerige manier waarop media omgaan met boeken en hun auteurs zou je haast vergeten dat er ook schrijvers zijn die rustig en regelmatig aan een oeuvre bouwen zonder in talkshows besproken te worden en (vervolgens) grote prijzen te winnen. Gerard van Emmerik is zo’n schrijver. Vanaf 1993, toen hij debuteerde met de verhalenbundel Iets scherps, een priem, verscheen er zo ongeveer iedere drie jaar een nieuwe roman en dus is hij inmiddels toe aan zijn achtste: De kippenjongen.
In De kippenjongen volgen we vanaf het moment dat hij op z’n vierendertigste door zijn ouders uit huis wordt gezet chronologisch de familiegeschiedenis van Lucas, zijn vrouw Noor en hun zoon Jimmy, totdat die 18 jaar is. En nu we het toch over prijswinnende auteurs hebben, Van Emmeriks nieuwste boek lijkt eerder op Gerbrand Bakkers Boven is het stil, dan op Peter Buwalda’s Bonita Avenue. Dit komt door de landelijke setting, het gezinsleven van Lucas, Noor en Jimmy speelt zich bijna alleen af op een kippenboerderij in het bos, maar vooral ook door de stijl. Veel korte zinnen. Dit maakt dramatische momenten, zoals wanneer Noor erachter komt dat Lucas verdwenen is, bijzonder indringend: ‘Laat er niks liggen. Geen schoenen, geen sokken, niks. Traag liep ze verder, tot aan het water. / Op de oever. Zijn overall.
Beelden uit het boerderijleven gebruikt Van Emmerik als motieven voor de ontwikkeling, of juist het gebrek daaraan, van zijn hoofdpersonen. Moeder Noor voelt zich door de aanhankelijkheid van eerst Lucas en later zoon Jimmy als een van de kippen in de ren. Die moeten het regelmatig ontgelden als de driftige Lucas slecht in zijn vel zit. Vreselijk is bijvoorbeeld de scene waarbij Lucas zijn zoontje dwingt een van de zieke kippen uit te kiezen om te slachten. ‘Kiezen. Vooruit, kies er maar een. Of zullen we anders mij nemen?’ En verder zorgen Jimmys aandoening en het toneelspel waarmee moeder lastige situaties het hoofd biedt voor een constante spanning in De kippenjongen.
Belangrijk thema is vrijheid. De indeling in vier delen gebruikt Van Emmerik voor een mooie elastiek-beweging van weggaan en terugkomen. Het boek start met Lucas’ vertrek uit huis en de intrek in de boerderij, en tot aan het eind wordt er in elk deel geprobeerd de boerderij in het bos te verlaten, waarop er aan het eind weer teruggekeerd wordt.
Hier, aan het eind van deze bespreking, hoort een uitsmijter te staan die ervoor zorgt dat u, de lezer, gelijk naar de boekhandel rent om dit boek aan te schaffen. Die aansporing staat er echter niet. Zo dadelijk wordt De kippenjongen een bestseller, of erger: een prijswinnaar, en moet Van Emmerik ook in talkshows verschijnen. Nee, laat hem maar lekker rustig verder werken aan zijn oeuvre.
(KCG Literatuur)
(…) Lees en geniet!
(Boekblad)
(…) In een aanklacht tegen de boekenbranche richtte P.F.Thomese laatst zijn pijlen op het uniforme lezen: ‘We willen allemaal hetzelfde, want we willen het pas als een ander het ook wil.’ Iedereen leest Top 10, AKO- of Libris-lijst, Buwalda of De Moor, wil hij zeggen. Mag daar deze keer De kippenjongen bij? Omdat het een uniek verhaal is over liefde en hoe dat gaat, liefde?
(Limburgs Dagblad & De Limburger)
(…) De stijl is precies en bevat veel ingehouden dreiging; het is een originele roman die je onder de huid gaat zitten. Goed geschreven, met bijzondere zeggingskracht.
(NBD/Biblion)
(…) naar de keel grijpende familiegeschiedenis waarin liefde, jaloezie en wanhoop met elkaar flirten.
(Feeling)
(…) De eenkennige, stuurse, houterige kippenboer heeft ontegenzeggelijk ook sympathieke kanten. En het hoekige zoontje, dat tot verdriet van zijn moeder geen enkel vriendje heeft, niet gezellig mee wil naar Zuid-Frankrijk en al helemaal niet naar een vakantieoord met andere moeilijke kinderen, heeft eveneens iets aandoenlijks. Maar wat heb je nu precies aan zo’n jaren zestig-verhaal over twee jongens met een moedercomplex die het erf liefst nooit verlaten? Wil Van Emmerik laten zien dat de geschiedenis zich van vader op zoon alleen maar kan herhalen? Is het een kwestie van voorbeschikking?
Ik denk dat hij ons in elk geval duidelijk wil maken dat een mens veel minder vrij is dan hij denkt. En dat er voor hem, om nog even in pluimveetermen te blijven, weinig anders op zit dan zich tevreden te stellen met een klein, beschut hoekje in de grote kippenren van het leven – om erger te voorkomen.
(NRC)
Ontroerend portret van een symbiotische relatie
(Recensieweb)
lees verder
Grote thema’s als liefde en jaloezie worden bijna zijdelings – je zou haast kunnen zeggen slinks – tot een bijzonder originele roman verwerkt.
(Tzum)
lees verder
(…) Een bijzondere en mooie roman over liefde, jaloezie en verlangen.
(Winq)
(… ) Dat de broze Jimmy voor altijd moeders jongetje zal zijn, lezen we in deze broeierige familieroman. Met ingehouden adem vanwege de beklemmende sfeer en de prachtige verwoording van eenzaamheid, verlangen en liefde. En overal kakelen er kippen. Een meesterlijke roman, die terecht een gouden ei genoemd mag worden.
(De Antwerpse Gazet)
Prachtige roman (….) Gerard van Emmerik weet als geen ander duidelijk te maken hoe een psychische afwijking een gezin in zijn greep kan houden. Zijn zinnen worden gekenmerkt door een gejaagde ritmiek, de dreiging dat er iets gaat gebeuren hangt voortdurend in de lucht. Het verhaal mag zich dan afspelen op de Veluwe, de geladenheid van de omgeving doet denken aan werk van schrijvers als Truman Capote en William Faulkner, al is de stijl totaal anders.
(Haarlems Dagblad/GPD)
Tegen de kille achtergrond van de zwaar gelovige Veluwe speelt zich dit onweerstaanbare, bijna sprookjesachtige verhaal af. Je wordt meegezogen (…)
(Esta)
(…) Subtiel maar aangrijpend...
(De Gaykrant)
(…) Benauwt en laat maar niet los. In De Kippenjongen gaan psychologie en suspense hand in hand. Het is een snelgeschreven boek om in een ruk uit te lezen
(De Stentor)
(…) Een prachtig ingetogen roman
(Nu.nl)
lees verder
(…) Een boek dat wel iets weg heeft van een streekroman, al tilt Van Emmerik het daar met zijn koele stijl wel bovenuit. Noor ontpopt zich als een hypermoeder die haar zieke kind voortdurend uit de wind wil houden. Vader Lucas wil juist dat hij een echte ‘boy’ wordt (…)
(Trouw)